phân loại tạp chí khoa học, cách nhận biết tạp chí khoa học uy tín được xếp hạng, nhưng cơ sở dữ liệu khoa học tốt nhất, cách nhận biết bài đăng khoa học của mình thuộc hạng gì, có phải tạp chí khoa học đúng chuyên ngành và uy tín không ?
Tạp chí khoa học được xếp hạng:
Hiện nay, trên thế giới có rất nhiều Tạp chí khoa học. Do vậy, việc lựa chọn bài báo của một Tạp chí nào đó để người nghiên cứu thực hiện tổng quan và kế thừa luôn gặp phải những khó khăn. Nhưng việc này lại rất quan trọng bởi vì nó ảnh hưởng quyết định đến chất lượng tổng quan tình hình nghiên cứu khoa học trên thế giới và độ tin cậy của các phương pháp vận dụng khi lựa chọn trích dẫn, kế thừa trong mỗi nghiên cứu.
Chất lượng của các Tạp chí chủ yếu được đánh giá dựa trên qui trình kiểm duyệt để đăng bài và các thống kê về chỉ số được trích dẫn của các bài báo đăng trên Tạp chí đó thông qua chỉ số ảnh hưởng. Các chỉ số khoa học công bố được các Tổ chức xếp hạng đại học sử dụng để đánh giá số lượng, chất lượng nghiên cứu khoa học và xếp hạng các trường đại học trên thế giới, cũng như cá nhân nhà khoa học.
Có hai nhóm phân loại uy tín được cộng đồng khoa học công nhận trên trên thế giới. Phân loại theo Viện thông tin khoa học Hoa Kỳ (Institute for Scientific Information, thường gọi là ISI) và theo Scopus (Hà Lan).
Phân loại của ISI đã tồn tại lâu đời và có uy tín hơn cả. Do vậy, một số quốc gia chỉ công nhận các tạp do ISI phân loại, mà không công nhận Scopus, chẳng hạn như: Mỹ, Đài Loan và v.v. Các thông tin, dữ liệu và đánh giá về Kinh tế-Xã hội, Khoa học, Công nghệ và Kỹ thuật nếu không theo ISI thì bị lệch so với thống kê quốc tế.
Công bố quốc tế là yêu cầu bắt buộc đối với các cá nhân và tổ chức thực hiện nghiên cứu. Khi không có công bố các kết quả nghiên cứu trên các tạp chí uy tín thì các trường đại học, các cơ sở nghiên cứu khoa học sẽ không bao giờ lọt được vào bảng xếp hạng quốc tế nào. Liên hợp quốc, các Chính phủ và các Tổ chức quốc tế thường sử dụng thống kê phân loại này trong quản lý và hoạch định các chính sách khoa học, kỹ thuật.
Công bố quốc tế không chỉ là một đòi hỏi quan trọng mà còn là cơ sở để tài trợ cho các nghiên cứu. Ngày nay, Quỹ Phát triển Khoa học và Công nghệ Quốc gia Việt Nam (NAFOSTED), cũng tham khảo các công bố quốc tế để tài trợ cho các đề tài nghiên cứu khoa học cơ bản (website: http://nafosted.gov.vn).
Phân loại theo ISI
Viện Thông tin khoa học Hoa Kỳ đã xét chọn chất lượng của các tạp chí trên thế giới một cách khắt khe và kỹ lưỡng để đưa vào cơ sở dữ liệu của họ. Mặc dù, vẫn còn có những ý kiến chưa thống nhất, nhưng ISI vẫn là một trong rất ít cách phân loại được thừa nhận và sử dụng rộng rãi khi bàn luận về chất lượng khoa học của các công trình nghiên cứu.
Phân loại theo Scopus
Bên cạnh phân loại ISI, nhiều tổ chức xếp hạng thế giới, ví dụ như Tổ chức xếp hạng các cơ sở nghiên cứu khoa học SCIMAGO (http://scimagojr.com) hoặc Tổ chức xếp hạng đại học (QS World University Rankings, http://www.topuniversities.com), …, còn sử dụng cơ sở dữ liệu từ nguồn Scopus.
Phân loại theo Hội đồng chức danh Giáo sư
Bắt đầu từ năm 2012, Hội đồng chức danh Giáo sư nhà nước Việt Nam đã công bố Danh mục và số điểm được tính cho 27 ngành khác nhau.
Trong lĩnh vực kinh tế, kinh doanh và quản trị có 59 Tạp chí được công nhận và tính điểm.
Trên đây là chúng tôi phân loại các tạp chí khoa học đã được nhà nước và cộng đồng khoa học VN áp dụng./.
