năng suất các nhân tố tổng hợp
Mục lục trang:
năng suất các nhân tố tổng hợp, TFP – Total factor Productivity, TFP là gì, cách tính năng suất các nhân tố tổng hợp là gì,
TFP là gì?
Khái niệm năng suất các nhân tố tổng hợp
Năng suất các nhân tố tổng hợp – TFP (Total factor Productivity) là chỉ tiêu đo lường năng suất của đồng thời cả “lao động” và “vốn” trong một hoạt động cụ thể hay cho cả nền kinh tế. TFP phản ánh sự tiến bộ của khoa học, kỹ thuật và công nghệ. Qua đó sự gia tăng đầu ra không chỉ phụ thuộc vào tăng thêm về số lượng của đầu vào (phương thức truyền thống) mà còn tuỳ thuộc vào chất lượng các yếu tố đầu vào là lao động và vốn (trích từ Cục Thông tin KH&CN Quốc gia, 2011).
Tại Việt Nam, TFP có nhiều tên gọi, cụ thể: theo Quyết định số 43/2010/QĐ-Ttg ngày 02/6/2010 của Thủ tướng chính phủ sử dụng thuật ngữ “ năng suất các nhân tố tổng hợp”; Trung tâm Năng suất Việt Nam, Tổng cục Đo lường- tiêu chuẩn-chất lượng đã sử dụng từ “ năng suất yếu tố tổng hợp” (trích từ Cục Thông tin KH&CN Quốc gia, 2011).
Theo Tăng Văn Khiên (2005), “suy cho cùng kết quả sản xuất mang lại do nâng cao hiệu quả sử dụng vốn và lao động (các nhân tố hữu hình), nhờ tác động của các nhân tố vô hình như đổi mới công nghệ, hợp lý hoá sản xuất, cải tiến quản lý, nâng cao trình độ lao động của công nhân,v.v… “. Như vậy, gọi chung là các nhân tố tổng hợp – các nhân tố về trình độ công nghệ tiềm ẩn trong các yếu tố cơ bản là vốn và lao động.
Theo Sari S. (2006), trong quá trình tăng trưởng kinh tế gồm có các thành phần: tăng trưởng do năng suất và tăng trưởng do lượng đầu vào. Trong đó, năng suất tăng lên thì sẽ càng tạo ra sản lượng đầu ra nhiều hơn (với cùng lượng đơn vị đầu vào).
Các thành phần đóng góp vào TFP
Về cơ bản có ba thành phần đóng góp vào năng suất sản xuất ra hàng hoá và dịch vụ, đó là: (1) lao động, (2) vốn và (3) những yếu tố khác, trong đó có giáo dục đào tạo, khoa học và công nghệ, v.v… Những phần tăng năng suất không phải do tăng vốn và lao động này được các nhà kinh tế gọi là “Năng suất yếu tố tổng hợp”
Như vậy, nâng cao TFP là biện pháp gia tăng đầu ra bằng việc nâng cao chất lượng của các yếu tố đầu vào là lao động và vốn. Cùng với lượng đầu vào như nhau, lượng đầu ra có thể lớn hơn nhờ vào vào việc cải tiến chất lượng của lao động, vốn và sử dụng có hiệu quả các nguồn lực này. Vì vậy, tăng TFP gắn liền với áp dụng các tiến bộ kỹ thuật, đổi mới công nghệ, cải tiến phương thức quản lý, nâng cao kỹ năng, trình độ tay nghề của người lao động….
Ý nghĩa của TFP
TFP phản ánh hiệu quả của các nguồn lực được sử dụng vào sản xuất. Ngoài ra TFP còn phản ánh hiệu quả do thay đổi công nghệ, trình độ tay nghề của công nhân, trình độ quản lý, thời tiết…
Nâng cao TFP tức là nâng cao hơn kết quả sản xuất với cùng lượng đầu vào. điều này là rất quan trọng đối với người lao động, doanh nghiệp và toàn nền kinh tế. đối với người lao động, nâng cao TFP sẽ góp phần nâng lương, nâng thưởng, điều kiện lao động được cải thiện, công việc ổn định hơn. đối với doanh nghiệp thì có khả năng mở rộng tái sản xuất. Còn đối với nền kinh tế sẽ nâng cao sức cạnh tranh trên trường quốc tế, nâng cao phúc lợi xã hội.
Cách tính tỷ lệ đóng góp của TFP
Phương pháp
TFP là quan hệ giữa đầu ra với tổng hợp các đầu vào, bao gồm cả các yếu tố không định lượng được như quản lý, khoa học công nghệ…
Khi hàm sản xuất chỉ có hai nhân tố vốn (K) và lao động (L) theo dạng:
Yt = At.f [Kt, Lt ] thì At trong mô hình này chính là TFP.
Hay trong hàm sản xuất Cobb-Douglas: Y = A Kα L1-α thì A cũng chính là TFP.
Theo Đinh Phi Hổ (2017) để xác định đóng góp của từng yếu tố đối với tốc độ tăng trưởng kinh tế được xây dựng như sau:
“Đặt TFP là biến đại diện cho yếu tố công nghệ, khi đó hàm Cobb-Douglas mở rộng được thể hiện như sau:
Y = TFPµLαKβ (1)
Chuyển qua dạng hàm logarith ta có:
LnY = µTFP + αlnL + βlnK (2)
Với giả thiết hàm Cobb-Douglass là hàm liên tục theo thời gian và dưới góc độ toán học có thể biểu diễn tốc độ phát triển theo thời gian của Yt như sau:
Chia hai vế phương trình (1) cho Y và sau khi biến đổi có:
(3)
Phương trình (3) có thể được viết gọn lại như sau:
(4)
Trong đó:
g(Y) = : tốc độ tăng trưởng GDP
g(L)= : tốc độ tăng của lao động.
g(K)= : tốc độ tăng của vốn.
g(TFP) = : tốc độ tăng trưởng TFP
Phương trình (4) được trình bày lại như sau:
g(Y ) = µ(TFP )+ αg(L) + βg(K) (5)
Trong đó các yếu tố Y, L, K, α, β do lường trực tiếp, yếu tố công nghệ TFP đo lường gián tiếp từ phương trình (5)
µ(TFP ) = g(Y ) – αg(L) – βg(K)
- Đóng góp của yếu tố công nghệ: µ(TFP )
- Đóng góp của yếu tố lao động: αg(L)
- Đóng góp của yếu tố vốn: βg(K)
Các bước thực hiện:
- Trước khi tính toán được TFP phải chạy hồi quy hàm sản xuất Cobb-Douglas trên phần mềm SPSS, EVIEW, STATA
- Sau khi có được hệ số hồi quy sẽ áp dụng để tính toán tỷ lệ đóng góp của TFP
Trong quá trình chạy hồi quy cho hàm sản xuất Cobb-Douglas phải thỏa mãn một số điều kiện và các kiểm định nhất định.Từ đó, mới có thể sử dụng hệ số hồi quy để tính toán TFP.
Nếu các bạn gặp phải khó khăn khi chạy hồi quy hoặc cần kiểm tra data để đảm bảo chạy tốt mô hình. Hãy liên hệ với SoLieu.VIP để được tư vấn và hỗ trợ.
Hotline: 0983.473.444 (Zalo, Viber)
Email: [email protected]
